-
درس 1
در این درس کارکنان دندانپزشکی تعریف می شوند و سهم آنها در کنترل عفونت مشخص می شود.
-
درس 2
-
درس 3
-
درس 4
-
درس 5
-
درس 6
-
درس 7
-
درس 8
-
درس 9
-
درس 10
-
درس 11
-
درس 12
-
درس 13
-
درس 14
-
درس 15
-
درس 16
-
درس 17
-
درس 18
-
درس 19
-
درس 20
-
درس 21
-
درس 22
اتاق استریلیزاسیون (CSR)
اتاق استریلیزاسیون و نواحی آن
ایده آل این است که هر ناحیه به وسیله پارتیشن از سایر نواحی جدا شود تا علاوه بر کنترل رفت و آمد از گسترش آلودگی هایی که در هر بخش ممکن است ایجاد شود پیشگیری گردد. در جایی که این جداسازی به صورت فیزیکی امکان پذیر نیست در صورتیکه کارکنان دندانپزشکی آموزش لازم را دیده باشند می توانند با تمهیداتی از آلوده شدن نواحی تمیز جلوگیری کنند (248) البته به شرطی که فضای کافی برای کارهایی که قرار است انجام شود وجود داشته باشد (248).
دریافت، تمیز کاری، و رفع آلودگی (Receiving, Cleaning, and Decontamination)
وسایل و تجهیزات غیر یکبار مصرف تنها در یک ناحیه از اتاق استریلیزاسیون باید دریافت، تمیز کاری و رفع آلودگی شوند. قبل از فرایندهای ضدعفونی و استریلیزاسیون باید تمام وسایل تمیز و پاک شوند که شامل حذف تمام دبری ها و آلودگی های آلی و معدنی است.
برای حذف آلودگی ها می توان از برس آغشته به سورفاکتانت و یا مواد پاک کننده استفاده کرد و یا از دستگاه های خودکار مانند تمیز کننده های اولتراسونیک یا دستگاه شوینده-ضدعفونی کننده (Washer-Disinfector) که از مواد شیمیایی استفاده می کنند کمک گرفت.
در صورتی که دبریها از روی وسایل حذف نشوند فرآیند ضدعفونی و استریلیزاسیون دچار اختلال خواهد شد (252-249،244). بعد از شستشوی وسایل لازم است آنها را با آب شستشو داد تا باقیمانده مواد پاک کننده از روی آنها حذف شود.
تا حد ممکن باید از ترشحات ایجاد شده حین کار و گسترش آنها به اطراف جلوگیری به عمل آید (13).
نکته مهم: تا قبل از پایان فرآیند ضدعفونی یا استریلیزاسیون باید وسایل را آلوده فرض کرد.
در انتخاب روش تمیز کاری وسایل باید این موارد در نظر گرفته شوند
1) کارایی روش، نحوه انجام آن، و نوع دستگاه و تجهیزات
2) صدمه ندیدن وسایلی که باید تمیز شوند
3) ریسک انتقال عفونت به کارکنان مطب.
چون قبل از استفاده از دستگاه های خودکار مانند دستگاه شستشو و ضدعفونی کننده یا دستگاه اولتراسونیک به غوطه ور سازی وسایل در آب و تمیزکاری آنها نیازی نیست ، بهروری در کار و کیفیت افزایش یافته، مواحهه دستیار دندانپزشک با خون و مایعات آلوده نیز کاهش می یابد (235).
لکه های ایجاد شده بر روی وسایل دندانپزشکی اگر مانند خون محلول در آب باشند حتی اگر قبل از تمیزکاری آنها را در ظرف آب غوطه ور نکنیم حذف لکه ها مشکل نیست اما لکه هایی که بر اثر مواد رزینی مانند سیلر های رزینی ایجاد میشوند اگر بلافاصله پس از انتقال به اتاق استریلیزاسیون با پارچه و یا گاز دندانپزشکی پاک نشوند در دستگاه های خودکار نیز پاک نشده باقی می مانند (مترجم)
چنانچه نمی توان وسایل را بلافاصله پس از آلوده شدن شستشو و تمیز کرد، وسایل باید در یک ظرف مقاوم قرار گیرند و در آب غوطه ور شوند و ضدعفونی کننده، دتر جنت و یا تمیز کننده های آنزیمی به آب اضافه گردد تا لکه های موجود بر روی وسایل خشک نشده، برطرف کردن آنها وقت گیر نباشد. اگر از زنگ زدگی وسایل بر اثر غوطه وری آنها نگران هستید لااقل 10 دقیقه قبل از شستشو وسایل را در آب غوطه ور کنید تا برطرف کردن لکه های بجا مانده بر روی وسایل راحت تر انجام شود. استفاده از مایعات استریل کننده و یا ضدعفونی کننده قوی مانند گلوتارآلدهید به جای آب توصیه نمی شود (244).
آماده سازی و بسته بندی (Preparation and Packaging)
در بخش دیگری از اتاق استریلیزاسیون لازم است وسایلی که در ناحیه قبلی تمیز شده اند، در ابتدا به دقت بررسی شوند تا اگر آلودگی و یا لکه بر روی آنها وجود دارد به بخش تمیزکاری منتقل شوند. پس از این وارسی، وسایل بسته بندی شده، درون سینی های اتوکلاو قرار داده می شوند و با استفاده از تری مخصوص به درون مخزن اتوکلاو بارگذاری می شوند.
باید دقت شود وسایل لولادار مانند فورسپس و قیچی باز شوند (و از فضای ایجاد شده برای قرار دادن وسایل کوچک تر در بین دستگیره های آنها استفاده شود). درون هر یک از بسته ها باید اندیکاتور کلاس ۶ گذاشته شود. بعلاوه اگر اندیکاتور قرار داده شده درون بسته ها را از بیرون نمیتوان دید، از نوار چسب اندیکاتور بر روی بسته ها چسبانده شود. برای وسایلی که بسته بندی نمی شوند حداقل یک اندیکاتور بر روی سینی مربوطه قرار داده شود (254). کارکنان دندانپزشکی باید به دستورالعمل کارخانه سازنده در باره نحوه قرار گیری اندیکاتور توجه کنند.
وسایل را نباید بر روی هم قرار داد تا عامل استریل کننده که حرارت و بخار آب هستند در بین وسایل نفوذ کنند. بر روی کف سینی یک عدد دستمال کاغذی حداقل دو لایه قرار می دهند تا بین وسایل و کف سینی فضای کافی برای چرخش حرارت و بخار آب فراهم شود.
برای ذخیره سازی وسایل مهم و نیمه مهم باید آنها را بسته بندی کرد و یا درون کاست های مخصوص قرار داد تا در مدتی که استفاده نمی شوند استریل باقی بمانند (257-255 ،247،2)
بسته بندی وسایل درون کاغذ، قرار دادن آنها درون کاست و یا پیچاندن کاست درون پارچه علاوه بر اینکه مانع از نفوذ عوامل استریل کننده به داخل نمی شود بلکه باعث ماندگاری استریلیزاسیون در زمان ذخیره سازی می گردد. لازم به ذکر است که روش های بسته بندی بر اساس نوع استریلیزاسیون طراحی می گردند (259-256).